Қазақстанда көмірмен биржалық сауда ережелері өзгертілді
Сауда және интеграция министрлігі Көмір секциясындағы биржалық сауда ережелеріне түзетулерді бекітті, деп хабарлайды El.kz ақпарат агенттігі.
Тиісті № 420-НҚ бұйрық 2023 жылғы 6 желтоқсан бекітілді. Құжатпен көмір сатушыларға жататын биржалық сауда субъектілерінің шеңбері жер қойнауын пайдалануға (көмір кесімі, көмір шахтасы) және (немесе) көмірді қайта өңдеуге (байытуға) арналған келісімшартқа сәйкес өндіруді жүзеге асыратын көмір өндірушілерді қоса алғанда кеңейтілді.
Көмір сатып алушылар аймақтық қажеттілікке байланысты аймақтық негізде биржалық сауда-саттыққа қатысады. Сауда-саттыққа жергілікті атқарушы органдар аккредиттеген белгілі бір өңірдің өңірлік операторлары ғана қатысатын болады.
Коммуналдық-тұрмыстық көмірді сатып алушылардың тізбесі көмір өнеркәсібі саласындағы басшылықты жүзеге асыратын уәкілетті органның сайтында орналастырылуға тиіс.
Сатушыға қойылатын жаңа талаптар кеңейтілді, ол бойынша ол көмір өнеркәсібі саласындағы басшылықты жүзеге асыратын уәкілетті органға биржалық тауарлар тізбесінде белгіленген жалпы жылдық көлемнен келесі өндірістік жылға ішкі нарыққа жеткізуге жоспарланатын коммуналдық-тұрмыстық көмірді жеткізуді ай сайын бөлуді ұсынуға тиіс.
Көмір өнеркәсібі саласында басшылықты жүзеге асыратын уәкілетті орган коммуналдық-тұрмыстық көмірді ай сайын бөлуде көзделген сатушының деректері негізінде әрбір өңір бөлінісінде халықтың коммуналдық-тұрмыстық көмірді тұтыну көлемі бойынша жергілікті атқарушы органдардың деректерін ескере отырып ақпарат қалыптастырады.
Бұл ақпарат осы органның интернет-ресурстарында орналастырылады, сондай-ақ оларды кейіннен интернет-ресурстарға орналастыру үшін жергілікті атқарушы органдарға жіберіледі.
Бағаның күрт өсуіне жол бермеу мақсатында көмір нарығында баға белгілеудің ашықтығын қамтамасыз ету үшін сатушылар коммуналдық-тұрмыстық көмірді тауар биржасы арқылы өткізуді мынадай тәртіппен қамтамасыз етеді:
Көлемнің 50%-ы спот-сауда-саттықта сатылады;
Көлемнің 50%-ы 6 айдан 12 айға дейінгі кезеңге ай сайынғы төлем және жеткізу шартымен іске асырылады.
Биржалық саудаға қатысушыларға болжамды биржалық мәміленің үш пайызынан аспайтын биржалық қамтамасыз ету мөлшері белгіленген.
Тауар биржасы биржалық қамтамасыз етуді қайтаруды клирингтік ұйым сауда-саттыққа қатысушының ақша қаражатын қайтаруға өтініш берген кезінен бастап 5 жұмыс күнінен кешіктірмей қамтамасыз етуге тиіс.
Осы түзетулер алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
Сауда және интеграция министрлігі "тауар биржалары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 15-бабының 3-тармағына сәйкес тауар биржаларынан тыс талаптарды бұза отырып жасалған биржалық тауарлар тізбесіне енгізілген биржалық тауарлармен мәмілелер мүдделі тұлғалардың, монополияға қарсы органның не прокурордың талап қоюы бойынша жарамсыз деп танылатынын атап өтті.
ҚР ӘҚБтК-нің 268-бабының 3-тармағына сәйкес биржалық тауарлар тізбесіне енгізілген тауарлардытауар биржаларынан тыс өткізу жеке тұлғаларға – 70, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – 100, орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 140, ірі кәсіпкерлік субъектілеріне – 400 айлық есептік мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады көрсеткіштер.