Жұманиязов Базарбай
Көрнекті композитор, Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының лауреаты (1970), Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері (1983), Қазақстанның халық артисі (1990), профессор (1987) Жұманиязов Базарбай Сағадиұлы 1936 жылы 1 қазанда Батыс Қазақстан облысы Бөкей ордасы ауданы Орда ауылында дүниеге келген. Орда атындағы орта мектептің 7-сыныбын бітірген соң, 1951-1955 жылдары Орал педагогикалық училищесінде, 1956-1958 жылдары Абай атындағы академиялық опера және балет театрының жанындағы хор студиясында білім алған. 1965 жылы Алматы консерваториясын (қазіргі Қазақ ұлттық консерваториясы) профессор Е.Г.Брусиловский класы бойынша бітірген. 1964-1965 жылдары «Қазақфильм» киностудиясында музыкалық редактор, 1965-1966 жылдары «Мектеп» баспасында музыка редакциясының меңгерушісі болған. 1966 жылдан Алматы консерваториясында педагогикалық қызметпен шұғылданды. 1973-1984 жылдары Қазақстан Композиторлар одағының 2-хатшысы, КСРО Композиторлар одағы Басқармасының мүшесі, 1984-1987 жылдары Қазақ академиялық опера және балет театрының директоры, 1991-1998 жылдары Композиторлар одағының 1-хатшысы қызметтерін атқарған. 1998 жылдан дербес зейнеткер. Базарбай Жұманиязовтың тұңғыш музыкалық шығармасы – «Жер» (О.Сүлейменов сөзіне) ораториясы жазылды. Сондай-ақ, оның «Махамбет» операсы (1990 жыл), «Отан туралы кантата» (1972 жыл), «Еңбек даңқы» (1974 жыл), «Отан салтанаты»(1974 жыл), «Мерекелік шеру» (1980 жыл), «Достық» (1980 жыл), «Кең байтақ Отаным менің» (1988 жыл) кантаталары; «Халқым туралы ән» (1969 жыл), «Кек әні» (1978 жыл), «1731» атты вокальды-симфониялық поэмалары; «Дала» (1976 жыл) симфониялық картинасы; «Қуаныш» (1980 жыл) симфониялық күйі; симфониялық оркестрге арналған екі сюитасы (1985, 1987 жыл); «Айтыс» (1972 жыл) атты вокальды-хореографиялық композициясы, «Ақырзаман жастары» (Абай сөзіне, 1995 жыл), «Жамбыл тойы – ел тойы» (К.Салықов сөзіне, 1996 жыл), «Жамбыл – Құлмамбет»(Т. Молдағалиев, 1996 жыл) кантаталары және көптеген ән, романстары бар. Сондай-ақ, ол 10 спектакль мен 18 кинофильмге музыка жазды. Ол 1970 жылы Олжас Сүлейменовтің «Адамға табын жер, енді!» атты поэмасына арнап жазған 5 бөлімді кантатасы үшін Бүкілодақтық Жастар одағы сыйлығының лауреаты атанды. Жұманиязовтың шығармалары аса жоғары көркемдік сапасымен, кәсіби шеберлігімен, ұлттық үн-нақышымен ерекшеленеді. Қазақ опералары көпшілік жағдайда белгілі халық әндерінен құралған болса, Базарбай Сағадиұлы шығармашылығының ерекше бір қыры – қазақ операсына тыңнан жол тартқан, ешкімге ұқсамайтын, үлкен ізденіс арқылы өмірге келген ұлттық бояуы қанық туындылардан тұрады. Жұманиязов 1986 жылы Халықтар достығы және 1999 жылы «Парасат» ордендерімен марапатталған.
Көрнекті композитор, Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының лауреаты (1970), Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері (1983), Қазақстанның халық артисі (1990), профессор (1987) Жұманиязов Базарбай Сағадиұлы 1936 жылы 1 қазанда Батыс Қазақстан облысы Бөкей ордасы ауданы Орда ауылында дүниеге келген.
Орда атындағы орта мектептің 7-сыныбын бітірген соң, 1951-1955 жылдары Орал педагогикалық училищесінде, 1956-1958 жылдары Абай атындағы академиялық опера және балет театрының жанындағы хор студиясында білім алған.
1965 жылы Алматы консерваториясын (қазіргі Қазақ ұлттық консерваториясы) профессор Е.Г.Брусиловский класы бойынша бітірген. 1964-1965 жылдары «Қазақфильм» киностудиясында музыкалық редактор, 1965-1966 жылдары «Мектеп» баспасында музыка редакциясының меңгерушісі болған. 1966 жылдан Алматы консерваториясында педагогикалық қызметпен шұғылданды. 1973-1984 жылдары Қазақстан Композиторлар одағының 2-хатшысы, КСРО Композиторлар одағы Басқармасының мүшесі, 1984-1987 жылдары Қазақ академиялық опера және балет театрының директоры, 1991-1998 жылдары Композиторлар одағының 1-хатшысы қызметтерін атқарған. 1998 жылдан дербес зейнеткер.
Базарбай Жұманиязовтың тұңғыш музыкалық шығармасы – «Жер» (О.Сүлейменов сөзіне) ораториясы жазылды. Сондай-ақ, оның «Махамбет» операсы (1990 жыл), «Отан туралы кантата» (1972 жыл), «Еңбек даңқы» (1974 жыл), «Отан салтанаты»(1974 жыл), «Мерекелік шеру» (1980 жыл), «Достық» (1980 жыл), «Кең байтақ Отаным менің» (1988 жыл) кантаталары; «Халқым туралы ән» (1969 жыл), «Кек әні» (1978 жыл), «1731» атты вокальды-симфониялық поэмалары; «Дала» (1976 жыл) симфониялық картинасы; «Қуаныш» (1980 жыл) симфониялық күйі; симфониялық оркестрге арналған екі сюитасы (1985, 1987 жыл); «Айтыс» (1972 жыл) атты вокальды-хореографиялық композициясы, «Ақырзаман жастары» (Абай сөзіне, 1995 жыл), «Жамбыл тойы – ел тойы» (К.Салықов сөзіне, 1996 жыл), «Жамбыл – Құлмамбет»(Т. Молдағалиев, 1996 жыл) кантаталары және көптеген ән, романстары бар. Сондай-ақ, ол 10 спектакль мен 18 кинофильмге музыка жазды.
Ол 1970 жылы Олжас Сүлейменовтің «Адамға табын жер, енді!» атты поэмасына арнап жазған 5 бөлімді кантатасы үшін Бүкілодақтық Жастар одағы сыйлығының лауреаты атанды.
Жұманиязовтың шығармалары аса жоғары көркемдік сапасымен, кәсіби шеберлігімен, ұлттық үн-нақышымен ерекшеленеді. Қазақ опералары көпшілік жағдайда белгілі халық әндерінен құралған болса, Базарбай Сағадиұлы шығармашылығының ерекше бір қыры – қазақ операсына тыңнан жол тартқан, ешкімге ұқсамайтын, үлкен ізденіс арқылы өмірге келген ұлттық бояуы қанық туындылардан тұрады.
Жұманиязов 1986 жылы Халықтар достығы және 1999 жылы «Парасат» ордендерімен марапатталған.
Қысқа да нұсқа. Жазылыңыз telegram - ға