Билл Гейтс: Жақында аптасына небәрі екі күн жұмыс істейтін боламыз

Microsoft компаниясының негізін қалаушы, миллиардер және филантроп Билл Гейтс «The Tonight Show with Jimmy Fallon» бағдарламасында қонақта болып, жасанды интеллектінің болашағы туралы ойымен бөлісті.
Оның болжауынша, 2035 жылға қарай адамдардың көпшілігі аптасына тек екі немесе үш күн ғана жұмыс істейтін болады. Бұл мәлімдеме қоғамда үлкен талқылау туғызып, әртүрлі пікірлерге себеп болды.
Жасанды интеллект — болашақтың қозғаушы күші
Гейтстің пікірінше, жасанды интеллект дамыған сайын ол адамның көптеген міндетін өз мойнына алады. Қазіргі таңда біз жұмыс күнін 5 немесе 6 күнге жоспарласақ, болашақта ЖИ көптеген қызмет түрін автоматтандырып, адамның тікелей қатысуын азайтады. Гейтс бұл өзгерісті компьютер мен интернеттің алғашқы кезеңімен салыстырады. Бір кездері тек байларға ғана қолжетімді болған компьютер бүгінде әр үйде бар құралға айналды. Дәл сол сияқты, ЖИ де көп ұзамай бүкіл қоғамға қолжетімді, күнделікті өмірдің бір бөлігіне айналмақ.
Оның айтуынша, жасанды интеллект «тамаша дәрігер» немесе «тамаша мұғалім» секілді қызметтерді атқара алады. Бұл – кадр тапшылығы бар салаларда тиімді шешім болуы мүмкін. Алайда мұндай мәлімдеме барлығына ұнай қойған жоқ.
Сын мен күмән: ЖИ барлығын шеше ала ма?
Гейтстің оптимистік көзқарасына қарамастан, қоғамда оған қарсы сын-пікірлер де айтылды. Көптеген сарапшылар мен қарапайым қолданушылар жасанды интеллектінің қазіргі жағдайы әлі де жетілмеген екенін алға тартады. Мысалы, Google-дың Gemini AI жүйесі кейде жалған ақпарат беріп, оны сенімді түрде жеткізетіні байқалған. Ал медициналық салаларда қолданылатын алгоритмдер кейде этникалық немесе жыныстық стереотиптерге негізделген болжамдар жасайды. Бұл өз кезегінде адамдар өміріне қауіп төндіруі мүмкін.
Сонымен қатар, Гейтс айтқандай, қазіргі таңда маңызды салаларға — әсіресе білім беру мен денсаулық сақтау жүйесіне — жеткілікті инвестиция жасалмай отыр. Кейбір сыншылар, жасанды интеллектке сеніп, нақты адамдарды даярлауға қаржы бөлмей қою — қауіпті үрдіс деп санайды.
Аптасына екі күн жұмыс істеу — утопия ма, әлде шындық па?
Гейтс бұл мәлімдемесін ойдан құрастырған жоқ. Соңғы жылдары көптеген елдерде 4 күндік жұмыс аптасы пилоттық режимде енгізіліп келеді. Мысалы, Ұлыбритания, Жаңа Зеландия және Жапония сынды мемлекеттерде бірнеше компания бұл жүйеге көшіп үлгерді. Нәтижесінде, жұмыс өнімділігі төмендеген жоқ, керісінше, кей жерлерде арта түсті.
Егер бұл тәжірибе жаһандық деңгейде тараса, болашақта 3 күндік жұмыс аптасы да шындыққа айналуы мүмкін. Ал егер жасанды интеллект кең көлемде енсе, 2 күндік жұмыс аптасы да әбден мүмкін. Бірақ бұл жерде басты мәселе – бұл жүйенің барлық сала мен адам үшін бірдей тиімді болмауы. Яғни, шығармашылық, медицина, білім сияқты салаларда адам қатысуы маңызды болып қала береді.
Болашақ — автоматтандыру мен мағыналы бос уақыттың дәуірі
Гейтс тек жұмыс уақытын қысқарту туралы ғана емес, сонымен бірге адамның өмір сапасын арттыру қажеттігін де алға тартады. Егер жасанды интеллект адамның физикалық және зияткерлік еңбегінің бір бөлігін атқарса, адам бос уақытының көбейгеніне ренжімеуі керек. Керісінше, оны шығармашылыққа, отбасына, спортқа немесе білім алуға жұмсауы мүмкін.
Бірақ бұл утопия тек жасанды интеллект дұрыс басқарылып, әділ жүйе құрылған жағдайда ғана іске асады. Әйтпесе, автоматтандыру жұмыссыздықты арттырып, әлеуметтік теңсіздікті күшейтуі де мүмкін.
Қорытынды: Билл Гейтстің айтуынша, 2035 жылы аптасына небәрі екі күн жұмыс істеу — ғылыми фантастика емес, нақты мақсат. Алайда бұл болашаққа жету үшін технологиямен қатар, қоғам да өзгеруі тиіс. Бізге жаңа моральдық ережелер, әділ заңдар және баршаға тең мүмкіндік қажет. Болашақ адам бос уақытын көбейтіп, оны шын мәнінде мағыналы өткізе алатын кезең болуы мүмкін. Бірақ ол үшін бүгіннен бастап дайындық қажет.
