City Transportation Systems (CTS) Астанада 500-600 мың теңге жалақы алатын жүргізушілер неліктен табылмайтынын түсіндірді, деп хабарлайды El.kz ақпарат агенттігі елорда әкімдігінің ресми сайтына сілтеме жасап.
Компанияның мәліметінше, қазіргі уақытта елорданың автобус парктерінде 1 852 жүргізуші жұмыс істейді. Ал қаланың қажеттілігі 2 912 адамды құрайды, осылайша жүргізуші құрамының тапшылығы – 1060 адам.
СТЅ жүргізушілердің орташа еңбекақысы 500 мың теңгені құрайтынын атап өтті.
Алайда, жалақы көрсеткіші апатқа ұшырамай жүргізу, тұрақты жоспарды орындау, сондай-ақ қайта өңдеу үшін коэффициенттер түріндегі қосымша бонустарды ескере отырып ұлғаяды. Бонустарды ескерер болсақ, жүргізушілердің жалақысы 800 мың теңгеге дейін жетеді, - деп атап өтті компания.
CTS мәліметі бойынша, қазіргі жүргізушілердің орташа жасы – 45 жас, Бұл алдағы 5-10 жылда жүргізуші құрамының үлкен тапшылығын көрсетеді.
Сонымен, 50-ден 65 жасқа дейінгі жүргізушілердің үлесі – 30 пайыздан асады. Тек 2 пайызға жетер-жетпесі – 25-тен 29 жасқа дейін.
Көлік компаниясының мәліметі бойынша, мұндай тапшылықтың пайда болуының бірнеше себебі бар:
* Ауыр еңбек жағдайларына байланысты мамандықтың төмен тартымдылығы;
* «D» санатындағы құқықтарды алу кезіндегі заңнамалық деңгейдегі кедергілер (жас және жұмыс тәжірибесі бөлігінде талаптарды жеңілдету туралы Заң жобасы Мәжіліске пысықтауға жіберілді);
* Егіс және жинау маусымдарында жүргізушілердің кетуі;
* үйі болмауы / қымбат жалға берілетін тұрғын үй;
* Өңірлердегі еңбекақы төлеу шарттарын теңестіру.
CTS атап өткендей, таяу шет елдерде және Еуропа елдерінде де мұндай проблема бар. Онда басқа елдердің азаматтарын тартуға және жүргізушілерді даярлаудың жеделдетілген курстарын енгізуге дейін мәселені шешудің әртүрлі әдістері енгізіледі. Алайда, бұл әдістер тиімді болып есептелмейді және қоғамдық көліктің қатысуымен болған ЖКО деңгейінің өсуіне әкелді.
Бізде тапшылықты шешу жолы – жол қозғалысы туралы Заңға «D» санатын (21 жастан бастап, кемінде бір жыл тәжірибесі бар) алу үшін жағдайларды жеңілдету, еңбекақыны ұлғайту, сондай-ақ теория да, практика да оқытылатын өз полигоны бар қоғамдық көлік жүргізушілерін даярлаудың мамандандырылған орталығын құру, - деп хабарлады CTS баспасөз қызметі.
Tengrinews.kz елордадағы жолаушылар автобусының жүргізушілерінің бірі Берік Баймұхамбетовпен әңгімелесті. Ол елорданың №1 автобус паркінде 10 жылдан астам жүргізуші болып жұмыс істейді және көлік жүргізуде үлкен тәжірибесі бар.
Ол автобус жүргізушілері 500-600 мың теңге жалақы алатынын растады. Беріктің еңбек өтілі мен тәжірибесі мол болғандықтан, ол 700 мың теңгеден астам жалақы алады.
Бізде шынымен де осындай жалақы бар. Бірақ жұмыс өте қиын. Таңертең ерте кетіп, кеш келеміз. Жұмыстың күрделілігі мынада, неше түрлі жолаушы бар, олар ақылға қонымсыз әрекеттер жасайды. Қалада кептеліс болады, түскі асымызды ішуге де үлгермей жатамыз, - деп бөлісті жүргізуші.
Беріктің айтуынша, Астанада автобус жүргізушісі болып жұмысқа орналасу үшін айтарлықтай қиындықтар жоқ. Алайда, бұл салада жеткілікті тәжірибе болуы керек.
Егер автобус жүргізу өтілі үш жыл болса, онда жұмысқа орналасу кезінде ешқандай қиындық болмайды. Ең бастысы – еңбек өтілі, - деп түйіндеді ол.