Uygur kültürü koruyucuları: “Diyar” pop-vokal-enstrümantal grubu

Kazakistan Uygurlarının müziksel kültürünün oluşum ve gelişim sürecinin araştırılması bugün bize bu etnosun ulusal ve mesleki müzik sanatı özelliklerini ortaya çıkarmağı sağlar.

Kazakistan Uygurlarının müziksel kültürünün oluşum ve gelişim sürecinin araştırılması bugün bize bu etnosun ulusal ve mesleki müzik sanatı özelliklerini ortaya çıkarmağı sağlar. Yani, sanat çok asırlık sanatsal gelenekler temelinde oluşmuş ve her yeni neslin canlı performansı ile gelişmiş yüksek profesyonellik örneğidir.

[1] Grubun özelliği zaten halk enstrümanlarının ХХІ yüzyılın çağdaş estrada (elekron) sesleri ile uyumlaştırılmasıtır. Uzun konser-sanatcılık faaliyeti sürecince “Diyar” grubu gençlerin estetik yetiştirilmesinde aktiv katılım sağlamıştır. Bunun özellikleri folklor geleneklerinin ve folklorin yaşamının gelişimi özgünlüğünde belirlenmektedir. Böyle ki, repertuvar o kadar çeşitli olmuştur ki, dinleyiciler sınfı farklı yaş gruplarından oluşmaktadır.

Bu profesyonel grubun her bir katılımcısı – geleneksel Uygur esntrümanında çalmak ustasıdır. Örneğin, Nurum Ahmetov (ansambl yöneticisi) “Yarkent bulbuliri” halk etno-folklor grubunun eski sanatcısıdır ve halk karşısında ve diğer profesyenel sanatcılar karşısında kendisini halk-mesleki düzenleyici, vitüöz gibi tanıtmıştır. Başka gruptakı çok yıllık emeği genş sanatçı için büyük deneyim olmuş, kendi repertuvarı artmıştır. O, tamamaen Kazakistan ve Sincan Uygur Özerk Bölgesi Uygurlarının geleneksel müzik sanatının bilicilerinden biri olmuştur. Onun geleneksel ensrüman olan tambir’de parlak çalması dinleyicilere zevk vermektedir. Profesyonel düzeyde grup için enstrüman aranjimanları yapılmaktadır. Vokal parçalar Rustam Niyazov’a aittir, o, sadece vokal parçaları sanatçısı değil, hem de eski Uygur esntrümanı olan sattar’ın profesyonel sanatçısıtır. Yanı sıra Niyazov Rustam hem grup için, hem de Uygur estradasının genç şarkıçıları için müzik yazmaktadır. Niyazov R. aynen geleneksel örnekli çok başarılı ulusal sanatçıtır. Onun güzel yumuşak sesi özgün ve eşsizdir. Uygur geleneksel şarkıları kendi vokal-teknik anlamına göre – eski folklor şarlılarının aynı kolorisini vermek için melizmler, ton kapsamında profesyonel yanaşım gerektiriyor, ve “Diyar” grubu solisti Rustam Niyazov bunları başarıyla yapmaktadır. Grubun uzun süreli faaliyeti boyunca “Azizder” CD albomü yayınlanmıştır (2005). 17 Kasım 2013 yılında “Diyar” grubunun 10. yıldönümü konseri baş tutmuştur. Bu konser en yüksek düzeyde, salon dolu geçmiştir. Konserde seslenen yeni şarkı repertuvarı danslarla birlikte dinleyicilerin kalbinde kalmışştır.

[1] PARVAZ.KZ

Domullayeva H.

Sanat tarihi magistri,

Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı

M.O.Auezov Edebiyat ve Sanat Enstitüsü

Müzikoloji Anabilim Dalı’nın

küçük araştırmacısı