Файздрахман Ахмедзянович Сабиров (1919–1990) – Ұлы Отан соғысына қатысқан даңқты офицер, Кеңес Одағының юатыры атағының иегері. 1945 жылы Германия әскеріне қарсы шайқастарда көрсеткен ерлігі үшін оған ең жоғары марапат – Алтын Жұлдыз медалі мен Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Соғыс жылдарында батальон командирі ретінде көзге түскен Сабиров бейбіт өмірде де ел дамуына елеулі үлес қосты. Әскери инженер ретінде атом өнеркәсібі нысандарының құрылысына атсалысып, Мәскеудегі маңызды ғимараттардың салынуын басқарған тұлға.
Файздрахман Сабиров 1919 жылы 5 қыркүйекте Ресей империясының Вятка губерниясында (қазіргі Киров облысы, Вятскополян ауданы) Нижние Шуни ауылында дүниеге келген. Ол қарапайым шаруаның көпбалалы отбасында (5 бала) тәрбиеленді, ұлты татар болатын. Сабиров туған ауылындағы орта мектепті аяқтап, кейін Қазан қаласындағы фабрика-зауыт училищесінде кәсіптік білім алды. Оқуын тәмамдаған соң, Қазан қаласындағы В. И. Ленин атындағы зауытта жұмыс істеді.
1938 жылдың қыркүйегінде Сабиров Қызыл Армия қатарына әскери борышын өтеуге шақырылып, 1940 жылы қызметін аяқтаған соң запасқа шықты. Әскерден оралған соң туған өңірінде Кеңес Одағының дайындау халық комиссариатының Вятскополян аудандық бөлімінде уәкіл болып жұмыс істеді. 1941 жылы маусымда, Ұлы Отан соғысы басталған кезде, Қазан қалалық әскери комиссариаты арқылы Сабиров қайтадан әскерге алынды.
Сабиров 1942 жылы Камышлов жаяу әскер училищесін бітіргеннен кейін, сол жылдың мамыр айынан бастап Ұлы Отан соғысы майданында жауға қарсы ұрыс қимылдарына тікелей қатысты. Алғашында Батыс майдан құрамында 33-ші армияның 125-ші атқыштар бригадасында взвод командирі болды. 1942 жылғы 11 қазанда майдандағы ұрыста жараланып, госпитальге түсті. Сауығып шыққан соң қайта сапқа оралып, 15-ші гвардиялық атқыштар дивизиясының 47-ші гвардиялық атқыштар полкінде командирдің саяси істер жөніндегі орынбасары қызметін атқарды. Сабиров Сталинград шайқасына қатысып, қала ішіндегі қиян-кескі ұрыстарда үнемі алдыңғы шепте жүрді және осы шайқаста жеке өзі 20 жау солдатын жойғаны айтылады. 1942 жылы ерлік істерімен көзге түскен ол Кеңес Одағы Коммунистік партиясының қатарына қабылданды.
1943 жылдың басында Сабиров 50-ші армияның 212-ші атқыштар дивизиясы 692-ші атқыштар полкі құрамындағы жеке штрафтық ротаның командирі болып тағайындалды. 1943 жылғы шілде айында Курск шайқасына қатысып, 13 шілдеде Орёл бағытындағы ұрыста екінші рет ауыр жараланды. Жиздра өзенін кесіп өту кезінде батальонын бастап бірінші болып жау траншеясына ұмтылып кірген Сабиров қиян-кескі қолма-қол шайқаста жарақат алғанына қарамастан, шеп толық азат болғанға дейін ұрыс алаңын тастамады. Осы ерлігі үшін оған Қызыл Жұлдыз ордені табысталды. 1943 жылдың қазанында госпитальден шыққан соң Сабиров офицерлік құрамның біліктілігін арттыру мақсатындағы курстарға жолданды. 1944 жылдың наурызында атыс-тактика бойынша жоғарғы офицерлік «Выстрел» курсын тәмамдап, көктемде 2-ші Беларусь майданының офицерлерді жетілдіру курсы құрамында рота командирі болып қызметке кірісті. Алайда сол жылдың күзіне қарай өзі сұранып қайта алғы шепке жіберіліп, 1944 жылдың соңынан бастап 2-ші және 3-ші Беларусь майдандарында жаумен шайқасуды жалғастырды.
1945 жылдың қаңтарына қарай капитан Файздрахман Сабиров 2-ші Беларусь майданы 48-ші армиясының 42-ші атқыштар корпусына қарасты 137-ші Бобруйск атқыштар дивизиясының 771-ші атқыштар полкі батальонының командирі болды. Шығыс Пруссия шабуыл операциясы барысында, 1945 жылғы 30 қаңтарда, Сабиров басқарған батальон шегінген неміс бөлімдерін өкшелей қуып, Фрауенбург қаласы (қазіргі Фромборк, Польша) маңындағы Крайн-Раутенберг елді мекендері тұсында қарсылас қорғанысының ішкі шебіне терең еніп кірді. Батальон жаудың шегіну жолындағы негізгі тасжолды кесіп өтіп, дұшпанның кері шегіну мүмкіндігін шектеді. Неміс қолбасшылығы совет батальонын жою үшін шұғыл түрде ірі күштерін қарсы шабуылға жұмылдырды. Үш тәулік бойы, 30 қаңтардан 2 ақпанға дейін, Сабиров сарбаздары күн сайын 8–10 шабуылға тойтарыс беріп, толассыз жауған артиллериялық оғырға қарамастан бекінген шептерін ұстап тұрды. Кеңес жауынгерлері қайтпас қайсарлықпен қорғанып, жауға ауыр шығындар келтірді.
1945 жылдың 2 ақпанында жау тарапынан 11 танктің қолдауымен екі жаяу әскер батальоны шабуылға шығып, азалған кеңес батальоны қорғаныс шебінің бір бөлігін бұзып өтті.. Сол маңда бар болғаны сегіз жауынгерімен қоршауда қалған Сабиров жақын жердегі берік тас үйді бекініске айналдырып, айналмалы қорғаныс ұйымдастырды.. Жау танктері үйге таяп келгенде, Сабиров қолындағы қарумен олардың екеуін жойып үлгерді.. Келесі жаппай шабуылға дайындалып жатқан жау әскерінің шоғырланғанын байқап қалған капитан Сабиров рация арқылы өздерінің координатын беріп, артиллерияны шақыртты.. Дәл түсірілген артиллерия залптары нәтижесінде 75-тей жау солдаты мерт болды. Неміс әскерлері шағын топты толық жоюға қайта қамданып, шабуылды үдете түскен сәттерде Сабиров бірнеше мәрте өз үстіне артиллерия оғын шақырды – осылайша ол ары подряд бес рет артиллериялық атуды өз бекінісіне бағыттатқан еді.. Қиян-кескі ұрыста ауыр жараланған Сабиров терезе жақтауына жасырынып алып, автоматымен оқ жаудыра берген – оның соңғы шайқаста қосымша 17 дұшпанды жер жастандырғаны тіркелді.
Тоғыз жауынгердің 13 сағаттық жанқиярлық қорғанысынан кейін ғана кеңес бөлімдері қарсы шабуылға шығып, қоршаудағы Сабиров тобына көмекке келді.. Үш күнге созылған осы қаһармандық шайқаста Сабиров батальоны 350-ден астам жау сарбазы мен офицерін, сондай-ақ 4 танкті жойып жіберді. Ерлігімен ерекше көзге түскен капитан Файздрахман Сабировқа 1945 жылғы 19 сәуірде КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумы Жарлығымен «неміс басқыншыларымен күресте командованиенің жауынгерлік тапсырмаларын үлгілі орындап, көрсеткен ерлігі мен батырлығы үшін» Кеңес Одағының Батыры атағы беріліп, Ленин ордені мен «Алтын Жұлдыз» медалі тапсырылды.
Соғыс аяқталғаннан кейін Сабиров Қарулы Күштер қатарында қызметін жалғастырды. Ол әскерилендірілген құрылыс бөлімдерінде түрлі командалық қызметтер атқарды. Атап айтқанда, Совет үкіметі жанындағы Бірінші Бас басқарма құрамында (1953 жылдан КСРО Орта машина жасау министрлігі) әскери құрылыс бөлімдерінде қызмет етіп, атом өнеркәсібі нысандарын салу ісімен айналысты. Полковник Сабиров шамамен 30 жыл бойы кеңес ядролық жобасының құрылысына араласып, құрылыс батальоны мен полкін басқарған болатын.
1957 жылдың желтоқсанынан 1960 жылдың мамырына дейін Ф. А. Сабиров Челябі облысындағы жабық Касли-2 қаласында (1959 жылдан Челябі-50, қазіргі Снежинск) орналасқан Бүкілодақтық техникалық физика ғылыми-зерттеу институты құрылысы басқармасының бастығы (ә/б № 25758) қызметін атқарды. 1960 жылдан бастап ол Мәскеу қаласындағы арнайы құрылыс басқармасының бастығы лауазымында еңбек етті. Сабировтың басшылығымен Мәскеуде Кремль съездер сарайы, Орталық В. И. Ленин атындағы стадион (Лужники) және Мәскеу мемлекеттік университетінің бірнеше жаңа ғимараттары бой көтерді.
1976 жылы полковник Сабиров запасқа шықты. Әскерден босаған соң ол Мәскеу мемлекеттік университетінің азаматтық қорғаныс штабында қызмет істеді. Өмірінің соңғы жылдарын Мәскеуде өткізген ардагер 1990 жылы 23 наурызда 70 жасында дүниеден озды. Файздрахман Сабиров Мәскеудегі Троекуров зиратында жерленген.
Кеңес Одағының Батыры (19 сәуір 1945) – «Алтын Жұлдыз» медалі және Ленин ордені
Ленин ордені (1945) – жоғарыдағы Батыр атағымен қоса берілген
I дәрежелі Отан соғысы ордені (11.03.1985)
Қызыл Жұлдыз ордені – екі мәрте (1943 жылғы наурыз және желтоқсан)
«Құрмет белгісі» ордені – үш мәрте (1951, 1962, 1976)
«Ерлігі үшін» медалі (1944)
«Жауынгерлік ерлігі үшін» медалі (1952)
Сонымен қатар Сабиров «За Победу над Германией», «Сталинградты қорғағаны үшін» сынды өзге де жауынгерлік және мерейтойлық медальдардың иегері атанды (барлығы оннан астам медаль).
Елі үшін жан аямаған ердің есімі өшкен жоқ. Челябі облысындағы Озерск қаласындағы «Мәңгілік алау» мемориалында Ф. А. Сабировқа арналған ескерткіш тақта орнатылған. Батырдың туған жерінде, Киров облысы Вятскополян ауданының Нижние Шуни ауылында, оның есімі жергілікті көшелердің біріне берілген. Сондай-ақ сол өңірдегі Средние Шуни ауылындағы ауыл мұражайында Сабировтың өмірі мен майдандағы ерлігіне арналған тұрақты экспозиция жасақталған.
Файздрахман Сабиров – Отан тарихында есімі мәңгі сақталатын ұлы тұлғалардың бірі. Ол қан майдандағы ерен ерлігімен елін қорғаса, соғыстан кейінгі бейбіт еңбекте де мемлекетіне адал қызмет етті. Батырдың өмір жолы мен ерліктері отансүйгіштік пен қажырлы еңбектің жарқын үлгісі ретінде келер ұрпаққа өнеге болып қала бермек.