Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күні – бұл тек ел ішіндегі емес, әлемнің түкпір-түкпірінде тұратын қазақтар үшін маңызды тарихи мереке. Әр жылы 16 желтоқсанды шетелде тұратын қазақтар өз ұлттық мәдениетін, тарихын және елге деген сүйіспеншілігін көрсету мүмкіндігі ретінде атап өтеді. Олардың мерекені атап өтуі бірқатар шығармашылық, мәдени және қоғамдық іс-шаралар арқылы жүзеге асады.
Шетелдегі қазақ мәдени орталықтары Тәуелсіздік күнін ұлттық мәдени мұраны насихаттау үшін үлкен мүмкіндік ретінде пайдаланады. Олар домбырамен күй орындау, қазақ әндерін шырқау, ұлттық билерді қою секілді шараларды ұйымдастырады. Әсіресе, Қазақстанның мәдениетін шетелдік қонақтарға таныстыру үшін этнофестивальдер мен көрмелер өткізіледі. Мысалы, Германия, Түркия, және Ресейдегі қазақ ұйымдары жыл сайын үлкен концерттер мен көрмелер ұйымдастырып, ұлттық киімдер мен қолөнер бұйымдарын көрсетеді.
Әлемнің әртүрлі елдерінде тұратын қазақ диаспоралары өзара кездесулер өткізіп, ұлттық дәстүрлерге негізделген дастарқан жаяды. Мұндай шараларда қазақтың ұлттық тағамдары дайындалып, тарихи деректер мен әңгімелер ортаға салынады. Бұл қазақтардың жас буыны үшін үлкен тәрбие мектебі болып табылады, себебі олар Қазақстан тарихы мен мәдениеті жайлы көбірек білуге мүмкіндік алады.
Кейбір елдердегі Қазақстанның елшіліктері мен консулдықтары ресми қабылдаулар ұйымдастырады. Бұл қабылдауларға шетелдік серіктестер, қазақ диаспорасының өкілдері, студенттер және жергілікті билік өкілдері шақырылады. Мұндай іс-шараларда Қазақстанның жетістіктері мен даму жолдары баяндалып, қонақтарға елдің қазіргі жағдайы мен болашағы туралы ақпарат беріледі.
Соңғы жылдары, әсіресе пандемия кезеңінен кейін, онлайн форматтағы шаралар танымал болды. Шетелдегі қазақтар ZOOM немесе басқа платформалар арқылы бірігіп, өздерінің құттықтауларын жолдайды, әндер айтып, өлең оқиды. Бұл әсіресе алыс елдерде тұратын отандастар үшін маңызды.
Шетелде білім алып жатқан қазақстандық студенттер де Тәуелсіздік күнін атап өтуді ұмытпайды. Олар түрлі университеттерде ұлттық тағамдар жәрмеңкесін, мәдени бағдарламалар мен флешмобтар ұйымдастырады. Сонымен қатар, студенттер мерекелік шаралар арқылы жергілікті қоғамдастыққа Қазақстан туралы түсінік қалыптастыруға атсалысады.
Шетелде Тәуелсіздік күнін атап өту – бұл тек мереке ғана емес, Қазақстанның мәдениеті мен тарихын шетелде таныстыру мүмкіндігі. Әлемнің қай түкпірінде болмасын, қазақтар өздерінің ұлттық құндылықтарын насихаттауға, рухани бірлікті сақтауға ерекше мән береді. Бұл – шетелде жүрген отандастардың жүрегіндегі отанға деген шексіз махаббатының көрінісі.
Шет мемлекеттер Тәуелсіздік мейрамын қалай тойлайды?
Әлемнің көптеген елдері Тәуелсіздік күнін ерекше салтанатпен атап өтеді. Бұл мереке әр елдің тәуелсіздігіне қол жеткізген тарихи күнді еске алу ғана емес, ұлттың бірлігі мен рухын нығайту үшін маңызды оқиға болып табылады. Әр мемлекет мерекені өзіндік дәстүрлер мен ерекшеліктерге сай өткізеді.
АҚШ-та Тәуелсіздік күні жыл сайын 4 шілдеде аталып өтеді. Бұл күні бүкіл ел бойынша салюттар атылады, шерулер ұйымдастырылады, пикниктер мен барбекю кештері өткізіледі. Тұрғындар үйлерін ұлттық тумен безендіріп, патриоттық әндер орындап, арнайы шараларға қатысады. Елдегі ірі қалаларда, мысалы, Нью-Йорк пен Вашингтонда ауқымды отшашулар ұйымдастырылып, миллиондаған адамдарды қызықтырады.
Францияның ұлттық мейрамы – Бастилияны алу күні 14 шілдеде тойланады. Бұл күні Париж көшелерінде салтанатты әскери шерулер өтеді. Ең көрнекті оқиғалардың бірі – Елисей алаңында ұйымдастырылатын парад. Сонымен қатар, кешке елдің барлық өңірінде отшашулар мен мерекелік концерттер өткізіледі.
Үндістанда Тәуелсіздік күні 15 тамызда аталып өтеді. Бұл күні елдің премьер-министрі Делидегі Қызыл фортта ұлттық туды көтеріп, халыққа арнап сөз сөйлейді. Сонымен қатар, мектептер мен университеттерде мәдени іс-шаралар ұйымдастырылады, патриоттық әндер шырқалып, тарихи сахналар қойылады.
Мексика Тәуелсіздік күнін 16 қыркүйекте атап өтеді. Мереке қарсаңында елдің барлық қалалары түрлі-түсті жарықтармен безендіріліп, халық алаңдарда жиналып, мерекелік шеру тамашалайды. Ел президенті ұлттық туды көтеріп, халыққа дәстүрлі “El Grito” (Тәуелсіздік ұраны) жолдайды.
Әр елдің Тәуелсіздік күнін атап өту дәстүрлері әртүрлі болғанымен, бұл мерекенің негізгі мақсаты – халықтың тәуелсіздікке деген құрметін көрсету, тарихи маңызды сәттерді еске алу және ұлттық бірлік пен патриотизмді нығайту. Бұл күн – әр елдің болашаққа деген сенімін арттырып, ұрпақтар арасындағы байланысты күшейтетін маңызды мереке.