Республикалық маңызы бар автомобиль жолдарын қыста қалай күтіп ұстайды? «ҚазАвтоЖол» ҰК» АҚ басқарма төрағасы Дархан Иманашев түсіндіріп берді, деп хабарлайды El.kz ақпарат агенттігінің тілшісі.
Бүгінгі таңда республикалық маңызы бар жалпы пайдаланудағы автомобиль жолдарының желісі 25 000 шақырымды құрайды. Оның ішінде 3600 шақырымы қайта құру және күрделі жөндеуден өтіп, 21 400 шақырымында жөндеу жұмыстары жүргізіліп жатыр, оның ішінде 3 200 шақырымы ақылы учаскелер. Республикалық жолдарды жыл бойы күтіп ұстауды «КАЖСервис» ЖШС пайдаланушы ұйымы жүзеге асырады.
Қыста жолды күтіп ұстау ең қиын және мұқият дайындықты қажет етеді. Қазіргі уақытта операциялық компаниялар әртүрлі аймақтардың тез өзгеретін климатында жедел әрекет етуге дайын болуы керек, - деді ҚазАвтоЖол басшысы.
Дайындықтың негізгі аспектілерінің бірі - жол техникасымен қамтамасыз ету. «КАЖСервис» ЖШС паркінде 2 586 техника бар, бұл 7 331 стандартты талаптың 35%-ы.
Оның сөзінше, жаз мезгілінде қысқы жөндеу жұмыстарына қажетті техникалар жаңартылып, жөнделді, қажетті қосалқы бөлшектер сатып алынды. Автопаркті нығайту үшін жалға алу негізінде қосымша 255 техника алынды.
Паркті жаңарту жұмыстары жалғасып жатыр. 2023 жылы республикалық маңызы бар жолдарды күтіп ұстау үшін 389, биыл тағы 140 жаңа жол техникасы сатып алынды. Айта кету керек, 2022 жылы Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша «ҚазАвтоЖол» мен «КАЖСервис» бірігуі аясында қысқы техникалық қызмет көрсетуге арналған техника көлемі небәрі 1,1 мың болды, бұл нормативтік талаптардың 25%-ына, яғни 4 209-ға тең. Қазіргі уақытта сатып алынған және лизингке алынған жабдықты есепке алғанда жабдық 39% немесе стандартты деңгейдің 1 718-ге жетті. Бүгінде саябақты көбейту және жаңғырту жұмыстары жалғасып жатыр, - деді Дархан Иманашев.
Қазіргі уақытта мұздан тазартуға арналған материалдарды сатып алу және жеткізу рәсімдері толығымен аяқталып, жалпы сатып алу жоспары 100% орындалды. Атап айтқанда, мыналар дайындалды:
- техникалық тұз - 63 мың тонна (1050 вагон),
- құм - 104 мың текше метр (2 933 вагон),
- қиыршық тас қалдығы - 172 мың текше метр (4000 вагон),
- Химиялық реагенттер – 1,2 мың тонна (20 вагонға балама).
Өткен қыс мезгілі өте қиын болды. Қар мен жаңбыр түріндегі ұзаққа созылған жауын-шашын жол қозғалысын пайдаланушылардың көптеген шағымын тудырды. Осыған жауап ретінде және жолды күтіп ұстау сапасына қойылатын талаптардың жоғарылауын ескере отырып, мұздан тазарту материалын сатып алуды үш есеге жуық арттыру туралы шешім қабылданды. Мысалы, былтыр техникалық тұзды сатып алу жоспары 26 мың тонна болса, биыл басқа материалдар бойынша да дәл солай 63 мың тоннаға дейін ұлғайтылды.
Дархан Иманашевтің айтуынша, 110 мың текше метрге жуық мұздан тазартатын материалдар мен құм-тұз қоспасы пайдаланылды. Қарды пассивті ұстау шеңберінде 10 мың шақырымнан астам қар жағалары мен траншеяларды кесу жұмыстары жүргізілді. Қауіпсіздікті арттыру үшін 45 мың желілік метр ағаш қалқандар орнатылды, сонымен қатар автокөлік павильондары мен жетуге қиын жерлердегі қардан қолмен тазартылды.
Ұзақ мерзімді талдау нәтижелері бойынша қар үйінділеріне бейім 2200 шақырым аумақ анықталды. Жел көтерілуінің өзгеруіне байланысты жыл сайын қар үйінділеріне бейім жаңа аймақтар пайда болады. Бұл тәуекелді азайту үшін уақытша ағаш панельдер орнатылады. Биыл 31 мың қалқан орнату жоспарланып отыр. Сондай-ақ тұрақты қар жамылғысы бар қарды пассивті ұстау үшін қар қабырғалары мен оқпандары жыл сайын жасалып, мезіл-мезгіл жаңартылып отырады, - деп түсіндірді жол саласының сарапшысы.
Автомобиль жолдарын қайта жаңарту және күрделі жөндеу шеңберінде стационарлық қар ұстайтын қоршауларды орнату қарастырылған. Биылдың соңында жобалар аясында 74 шақырым стационарлық қар қоршаулары орнатылды.
Республикалық маңызы бар автомобиль жолдарында 96 жол пайдалану учаскесі және 125 жол пайдалану пункті бар. Бұл қондырғылар жабдықтарды орналастыру және жол құрылысы мен инертті материалдарды сақтау үшін пайдаланылады. Сондай-ақ ауа райы күрт нашарлаған қыста жол қозғалысына қатысушыларды уақытша орналастыруға арналған жылыту пунктері бар. Мұндай пунктер ауа райы жағдайы қалыпқа келіп, қауіпсіз қозғалыс қалпына келгенше қауіпсіздік пен жайлылықты қамтамасыз етеді, - дейді ҚазАвтоЖол басқарма төрағасы Дархан Иманашев.
Республикалық маңызы бар автожолдардың жай-күйі туралы жедел хабарлау үшін тәулік бойы 1403 колл-орталығы жұмыс істейді. Былтыр оған 300 мыңнан астам қолданушы жүгінді, қоңыраулардың шамамен 60%-ы қыс мезгілінде келіп түсті. Сондай-ақ пайдаланушыларға ұлттық компанияның Telegram арнасы, Sapar мобильді қосымшасы, сондай-ақ республикалық жолдардың жай-күйі Kaztoll.kz сайтында онлайн режимінде қолжетімді.
Қыс мезгіліндегі басты міндет – қар құрсауында қалған көліктерді құтқару және жол қозғалысына қатысушыларға көмек көрсету. Өткен қыста 2 мыңға жуық автокөлік қар құрсауынан шығарылып, 3 мыңнан астам жол қозғалысына қатысушыларға көмек көрсетілді.
Ол республикалық маңызы бар автомобиль жолдарын қайта жаңғырту және орташа жөндеу жұмыстарының барысына тоқталып өтті. Қазіргі уақытта ірі инфрақұрылымдық жобаларды қайта құру бойынша жұмыстар белсенді жүргізіліп жатыр, мысалы:
- «Қарағанды – Балқаш – Алматы» (885 км),
- «Атырау – Ресей Федерациясының шекарасы (Астрахань)» (217 км),
- «Ақтөбе – Қандыағаш» (96),
- «Талдықорған – Өскемен» (768 км).
Барлығы 1 966 шақырымды құраса, оның 1 915 шақырымында жол жүру қамтамасыз етілген, бұл шамамен 97%. Биылдың басынан бері 5 миллион тоннадан астам асфальтбетон қоспасы төселді. Қазіргі уақытта шлагбаум, қар мен мал қоршауларын орнату жұмыстары жүргізіліп жатыр. Жобаға 5 мыңға жуық құрылыс техникасы мен 7 мыңнан астам маман жұмылдырылған. 2024 жылдың соңына қарай осы учаскелер бойынша жайлы және қауіпсіз жүруді қамтамасыз ету жоспарланып отыр, - деп айтты ҚазАвтоЖол төрағасы.
Биыл орташа жөндеумен 5 015 шақырым автожол қамтылды, оның 1014,2 шақырымы жыл соңына дейін пайдалануға беріледі. Сонымен қатар Мемлекет басшысының Жолдауын іске асыру шеңберінде орташа жөндеу жұмыстарын 10 мың шақырым автожолға дейін ұлғайту бойынша шаралар қабылданып жатыр. Барлық жүргізілген және жоспарланған жұмыс республикалық автомобиль жолдары бойынша қауіпсіз және кедергісіз қозғалысты қамтамасыз етуге бағытталған.