Орталық Азия өңірлік экологиялық орталығының халықаралық консультанты Алексей Кокорин Қазақстанның Париж келісімі бойынша міндеттемелерді орындау жөніндегі күш - жігері туралы айтты, деп хабарлайды El.kz ақпарат агенттігі.
Бұл туралы сарапшы 2023 жылғы 30 қарашадан 12 желтоқсанға дейін Дубайда (БАӘ) өтіп жатқан SOR28 Тараптар Конференциясы аясында Орталық Азия павильонының ашылуында хабарлады.
Аталған конференцияның басты міндеттерінің бірі – шығындар мен залал болған жағдайда қаржыландыруды қамтамасыз ету, - деді Алексей Кокорин.
Бұл кеш немесе негізінен бейімделу мүмкін болмаған кезде, мысалы, мұздықтар немесе жауын-шашын азайған жағдайда, Дүниежүзілік мұхиттағы шағын аралды су басу және т.б. өткен конференцияда SOR27 тараптары арнайы қор құру туралы шешім қабылдады, бір жыл бойы қарқынды келіссөздер жүргізілді, олар сәтті болды, варианталы нұсқа табылды. 30 Қарашада, SOR28 ашылуында ол туралы жарияланды. Барлық дамушы елдер қаражат алуға қатыса алады. Бірінші рет, 4 жылдық өтпелі кезеңде Дүниежүзілік банк шеңберінде жұмыс істейтін аралық қор құрылады, бірақ оның ережелері осы қаражаттың кімге қолжетімді болатыны критерийлері бөлігінде қолданылмайды.
Мысалы, ең осал қауымдастықтар үшін шағын гранттар алу мүмкіндігі бар. Өкінішке орай, Қазақстанда су өте нашар немесе басқа да проблемалар бар шалғайдағы кенттер де бар. Сонымен, егер жайылым құрғақ болса, онда басқа мал түрлерін өсіруге немесе тұрғындарды басқа жерге көшіруге болады, бұл үшін қаражат қажет болады. Сонымен қатар, табиғи апаттар салдарынан төтенше жағдайлар жойылған жағдайда, мысалы, үйлер қираған кезде қаржыландыру мүмкін болады"
Бұған дейін хабарланғандай, елдердің бір бөлігі осы Қорға, соның ішінде БАӘ, Германия, Ұлыбритания, АҚШ, Жапония және т. б.
"SOR28 президенті Сұлтан Ахмед әл-Джабер конференция басталғанға дейін қорды құру үшін құжаттарды дайындауға барынша күш салды. Сондай - ақ, елдер Париж келісімін бейімдеу жөніндегі жаһандық мақсатты қабылдайды деп күтілуде", - деп қорытындылады Алексей Кокорин.
Сонымен қатар, тараптар конференциясында жасыл технологияларға көшу бойынша басқа елдердің тәжірибесімен танысуға мүмкіндік бар, деп атап өтті "Қазақстан экофорумы" қоғамдық ұйымының өкілі, эколог, ОА өңірлік экологиялық орталығының Басқарушылар кеңесінің мүшесі Светлана Могилюк. Ол сондай-ақ Дубайдағы Орталық Азия павильонының салтанатты ашылу рәсіміне қатысты. Оның айтуынша, 8 желтоқсанда SOR28 аясында Орталық Азияның азаматтық қоғамынан мәлімдеме жасамақшы.
"Біз біздің аймақтың көмірден бас тарту бойынша SOR28 негізгі тақырыптарының бірін ілгерілетуде өршіл болғанын қалаймыз, өйткені әзірге елдегі энергияның көп бөлігі оны жағу арқылы алынады. Біз сондай-ақ атом станцияларына қарсымыз. Сонымен қатар, біздің ойымызша, жергілікті қауымдастықтардың қазіргі уақытта SOR28 - де талқыланып жатқан қаржы құралдарына қол жеткізу мүмкіндігін жеңілдететін тетіктерді қамтамасыз ету қажет", - деді Светлана Могилюк.
Сонымен қатар, Қазақстанда ESG стандарттарын енгізу бойынша шаралар белсенді түрде қабылдануда. Олар тұрақты дамудың 3 негізгі аспектісін, соның ішінде Экологиялық және әлеуметтік жауапкершілікті, сондай-ақ корпоративтік басқаруды қамтиды.
"Еуропалық Қайта Құру және даму банкі (ЕҚДБ) әлемдегі ең жақсы ESG тәжірибелеріне үлкен зерттеу жүргізді. ҚР Экология және табиғи ресурстар министрлігі бұл тәжірибені Қазақстанда қолдана алады деп күтілуде. Біз жаһандық күн тәртібін қолдау үшін үлкен ұлттық экожүйені құрып жатырмыз. Ал СОР28 шеңберінде Орталық Азия павильонының ашылуы-осының дәлелі. Өңір елдерінің мұндай бірыңғай алаңы маңызды, өйткені біздің мемлекеттерімізде бірлескен жұмыс қажет болатын мәселелер жеткілікті", - деп өз пікірімен бөлісті орнықты даму жөніндегі маман, "ESGQ" рейтингтік агенттігінің басшысыл Қаражан. Ол сондай-ақ Дубайға қазақстандық делегация құрамында Тараптар конференциясына келді.
Оның айтуынша, Қазақстанда климаттық жағдайды жақсарту саласында көптеген шаралар қабылданды, оның ішінде парниктік газдар шығарындыларына квоталармен сауда жүйесі енгізілді, жаңа экологиялық кодекс және тағы басқалар қабылданды.
"SOR28-де болашақтың көптеген жаһандық перспективалары анықталады. Тараптар конференциясында талқыланатын маңызды аспектілердің бірі қаржыландыру болып табылады, өйткені дамушы нарықтар қаражаттың жетіспеушілігінен зардап шегеді. Жаһандық келісімде дамыған елдер оларға көмек көрсетеді деген тармақ бар. Сондықтан Қазақстан өңірдегі көшбасшылардың бірі ретінде бізді ақыры естуге қол жеткізуге ниетті. Бізде күрт континентальды климат, су тапшылығы бар және Орталық Азия елдері көбінесе бүкіл әлем бойынша климатпен не болатынына байланысты. Біз бұл қиындықтарды өз бетімізше жеңе алмаймыз. Сондықтан біздің аймақ жаһандық сапарды қолдайды. Бүгін бізде өзімізді қатты жариялауға және жаһандық қоғамдастық тарапынан түсіністік алуға бірегей мүмкіндік бар", - деп атап өтті ер Қаражан.
Сонымен қатар, Ұлыбритания королі Карл III COP28 жаһандық жылынуға қарсы күресте "маңызды бетбұрыс" болады деп үміттенді. Ол әлемдік көшбасшыларға Климаттық дағдарыстың ескерту белгілері еленбейтінін және әлем өмір мен тіршілік көздеріне жойқын әсер ететін "қауіпті, зерттелмеген аумаққа" көшіп жатқанын айтты.
Биылғы климаттың өзгеруіне байланысты ауа-райының қолайсыздығына, соның ішінде Канададағы бұрын-соңды болмаған дала өрттері маусымына, Пәкістан мен Бангладештегі су тасқынына және шығыс Африкадағы апатты құрғақшылыққа сілтеме жасай отырып, король делегаттарға "бейбітшілік үміті" саммитте қабылданған шешімдерге негізделген деп мәлімдеді.
"Біз барлық экологиялық жағдайларды бір уақытта өзгерту үшін ауқымды, қорқынышты эксперимент жүргізіп жатырмыз, оның қарқыны табиғат мүмкіндіктерінен әлдеқайда жоғары", — деді ол.
Король Климаттық дағдарысты шешу және жаңартылатын энергияның жылдам өсуі үшін бірқатар шараларды, соның ішінде мемлекеттік және жеке қаржыландыруды арттыруға шақырды.
"2050 жылы немерелеріміз не айтқанымызды сұрамайды, олар біз жасаған немесе жасамаған нәрселердің салдарымен өмір сүреді", — деді ол. "Жер бізге тиесілі емес, біз жердеміз", — деп қосты Карл III.