28 Тамыз 2014, 14:00
АЗИЯ ЖӘНЕ АФРИКА ЕЛДЕРІ ЖАЗУШЫЛАРЫНЫҢ КОНФЕРЕНЦИЯЛАРЫ — екі құрлық елдері жазушыларының халықаралық әдеби жиыны. 1956 ж. 23-28 желтоқсанда Делиде өткен Үндістан жазушылары мен Азия елдері жазушыларының конференциясында Кеңес делегациясы Азия және Африка елдері жазушыларының конференциясын өткізіп тұруды ұсынды. Азия мен Африка елдері жазушыларының 1-конференциясы 1958 ж. 7—13 қазанда Ташкентте өтті. Бұл конференцияға Азия мен Африканың 37 елінен, Еуропа мен Американың 13 мемл-нен әдебиетшілер қатынасты. Форумда делегаттар бейбітшілік, ұлттық тәуелсіздік, халықтар ынтымағы мен прогресс үшін екі құрлық жазушыларының р-лі мен міндеттері жайында мәселе көтеріп, пікір алысты. Азия мен Африка елдері жазушыларымен байланыс жөніндегі Кеңес к-тінің алғашқы төрағасы болып Зүлфия Исраилова, орынбасарларының бірі болып Ғ.Мүсірепов сайланды. Комиеттің негізгі міндеті қос құрлық жазушыларымен байланысты нығайтуға, Азия мен Африка жазушылары қозғалысын жандандыруға бағытталды. 2-конференция 1962 ж. 12-16 ақпанда Каирде өтті. Оған Азияның 31 елінен 95 делегат, Африканың 22 мемл-нен 91 өкіл, барлығы 53 елден 186 жазушы қатынасты. 3-конференция 1967 ж. 25-30 мартта Бейрутта өтті. Бейрут конференциясына Шығыстың 47 елінен 150, Еуропа мен Американың 10 мемл-нен 15 жазушы қатынасты. Азия және Африка жазушыларының Ассоциациясын құру жөнінде, Халықар. “Лотос” сыйлығын белгілеу туралы шешім қабылданды. 1970 ж. 17-20 қарашада Делиде өткен 4-конференцияға Шығыстың 33 және Еуропаның 7 елінен делегаттар мен бақылаушылар, Қазақстаннан Ғ.Мүсірепов, Ә.Шәріпов, Ә.Әлімжанов т.б. қатысты.
Азия мен Африка елдері жазушыларының Алматыда 1973 ж. 4-9 желтоқсанда өткен 5-конференциясы қос құрлық жазушыларының қозғалысындағы жаңа кезең болды. Оның жұмысына әлемнің 69 елінен 219 әдебиетші мен қоғам қайраткері қатынасты. Олардың 189-ы Азия мен Африканың 55 мемл-нен келді. Конференцияға қатысқан Қазақстан делегаттары (Ғ.Мүсірепов, Ә.Әлімжанов, О.Сүлейменов т.б.) қазақ жазушыларынан “Лотос” сыйлығын Ә.Әлімжанов алды. Азия мен Африка елдері жазушылары Шығыс халықтарының ұлы ғалымы, гуманист және ойшыл Әбу-Насыр әл-Фарабидің туғанына 1100 жыл толуына арналған бірлескен жиын өткізді. Алматы конференциясы Азия мен Африка елдері ақындарының Ереванда өткен симпозиумына ұласты. 6-конференция Анголаның астанасы Луандада 1974 ж. 26 маусым — 1 шілде аралығында өтті. Конференцияға Азия мен Африканың 32 елінен 54 делегат және Еуропадағы мемл-терден, Кубадан, Батыс Еуропа, Солт. және Латын Америкасы елдерінен көптеген бақылаушылар, халықар. ұйымдардың өкілдері қатынасты. Конференцияда жаңа жарғы қабылданды. 7-конференция — Ташкентте (1983), 8-конференция Тунисте (21— 25.10.1988) өтті.
С.Досанов
"Қазақстан энциклопедиясы"