Абай өмірінің соңғы жылдарын өткізген Жидебай аймағы, Семей қаласынан 180 км-дей жерде орналасқан. Жол алдымен оңтүстікпен төменге қарай Шыңғыстау тауларына апарады, артынша шығыс жақпен Қазақстан далалары арқылы өтеді. Аталған жолдармен беттей келе, сіз Мұхтар Әуезовтің «Абай жолы» кітабының беттерін аралап жүргендей күй кешесіз. Шеті жоқ дала, сирек төбелер, тастар арасындағы бұлақтар.
1840 жылы Абайдың әкесі Құнанбай Жидебайға қоныстанады. Кейіннен Құнанбай қыстауды Абайдың інісіне тапсырады. Оспан қайтыс болғаннан кейін, 2 жыл өткен соң 1894 жылы Абай осында қоныс аударды. Оның жасаған жобасы бойынша үй қайта қалпына келтіріліп, осындай күйде бүгінгі күнге дейін сақталған.
Мұражай XIX ғасырдың соңындағы өмірді және ақын өмірінің тарихын тамаша баяндайды. «Тәрбие сөздерінің» көп бөлігі, поэмалары, Лермонтов пен Крыловтың аудармаларын осы мұражайда отырып жазған.
Жидебайда Абай мен Шәкәрімнің кесенелерін де көруге болады. Мемориалдық кешен 1995 жылы Абайдың 150 жылдығына орай тұрғызып, ал қалпына келтіру жұмыстарын 2020 жылы 175 жылдығына орай жасаған. 
