17 жобаны кім қаржыландырады? Депутат Үкіметке сауал жолдады
Жақында Үкімет инвестиция көлемі 15 триллион теңгеден асатын 17 ірі жобаның тізімін бекіткені белгілі болды. Депутат Серік Ерубаев премьер-министр Олжас Бектеновке жолдаған сауалында бұл не жобалар екенін нақтылауды сұрады, деп хабарлайды El.kz ақпарат агенттігі.
Негізі бағыттардың ішінде, болат, мұнай өңдеу, тыңайтқыштар, химия өндірісі, автоөнеркәсіп, туризм, қосылған құны жоғары тамақ өнеркәсібі өнімдерінің экспорты атап өтілген болатын. Тіпті оларды іске асыру 26 мыңнан астам жаңа жұмыс орнын ашады, экспортты 6 триллионға арттырады және импорт алмастыруды 1,5 трлн теңгеден астам сомаға қамтамасыз етеді деп болжанған.
Мәжілісмендердің айтуынша, бүгінгі күнге дейін қандай ірі жобалар туралы айтылып жатқаны және оларды қандай көздерден қаржыландыру жоспарланғаны белгісіз. Ресми дереккөзде жобалардың нақты атаулары берілмейді, тек жекелеген жағдайларда құрылатын қуаттардың күші ғана көрсетілген.
Жақында бекітілген 2025-2027 жылдарға арналған үш жылдық республикалық бюджетте мұндай инвестициялар туралы ақпарат жоқ. 15 триллиондық сома бүкіл республикалық бюджеттің шығындарымен салыстырмалы екендігін ескеретін болсақ, олар туралы толық ақпараттың тапшылығы белгілі бір сұрақтар туғызады. Мысалы, бұқаралық ақпарат құралдарында инвестициялардың болжамды сомалары мен компаниялардың атаулары бар 17 жобаның тізімі жарияланады. Бұл тізімде металлургия, автомобиль, химия және тамақ өнеркәсібі, туризм салалары да атап өтілген. Алайда тізімде көрсетілген жобалардың ішінде 1 триллион теңгелік құны бар аквапарк, сауда-ойын-сауық орталығы, қонақ үй салу жоспарланып отырған, Кіші Талдыкөлдің маңындағы кешеннің құрылысы сияқты күмәнді жобалар бар немесе Маңғыстау облысындағы 317 млрд теңге сомасына «Жылы жағажай» жобасын атап өтуге болады. Мұндай жобалардың өңдеу өнеркәсібінің дамуына қаншалықты оң әсер ететіні мәселе өте даулы, - дейді ол.
Мәжілісмендер бюджеттік дефицит жағдайында аквапарк салу секілді жобаларды мемлекеттік бюджетте шоғырландыруды, «Күшті президент - ықпалды парламент - есеп беретін үкімет» қағидатына сай, бюджеттік рәсімдер мен парламенттік қарастыру арқылы жүзеге асыру қажет деп санайды. Сол үшін «Ақ жол» партиясының депутаттары бірқатар ұсыныс жасады:
1) бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған жобалар мен оларды жүзеге асыратын компаниялардың тізбесін растауды немесе теріске шығаруды;
2) рас болса, неліктен осыншама (15 триллион) мемлекеттік қаржыны талап ететін жобалар бюджетте көрсетілмей кеткеніне түсініктеме беруіңізді;
3) осы жобаларды кім және қандай критерийлер бойынша іріктеу жүргізілгенін хабарлауды;
4) жобалар республикалық бюджетте көзделмегенін ескере отырып, олар қандай қаражаттан қаржыландырылатынын көрсетуді;
5) жобаларды жүзеге асыру барысында, теріс, атап айтқанда сметаларды негізсіз қымбаттау, материалдардың құнын арттыру арқылы, т.б. пайдалану мүмкіндігін болдырмау мақсатында, бюджеттік рәсімдерді қолдануды мәселесін қарауды;
6) экономиканың өнеркәсіптік негізін құру талаптарына сай келмейтін жобаларды, аталған тізбеге енгізудің орынсыздығы мәселесін қарауды сұрайды.
Қысқа да нұсқа. Жазылыңыз telegram - ға